Μοντάζ

                                       


 Νύχτα τρυπώνεις
σ' ένα αμοντάριστο πλάνο
που προβάλλει αδίστακτα
την προδωμένη  σκηνή
που καλωδιώνεται απ' την υποδοχή
του νευρικού  ιστού κι αρχίζει το ταξίδι.

 Προσκολλημένη
στο πρώτο τετράλεπτο
που γράφτηκε την ώρα της αντίστασης
στο σπέρμα σου
που απαιτεί διόρθωση και με τρομάζει.

 Με ακινητοποιεί παραδίνοντας με
στην εσφαλμένη εντύπωση
που γυρίζει σαν τροχός
και διακτινίζομαι.

 Το φιλμάκι τέλειωσε κι απόψε
κι εγώ δεν ολοκλήρωσα ακόμη
το μοντάζ των οφθαλμών μου
που πάλι πέταξαν αλλού
ξεμοναχιάζοντας τα εντός μου.

 Λαχταρώ να ξαναζήσω την σκηνή
την επόμενη νύχτα
προσδοκόντας ότι αλλοιώθηκε η εικόνα
και το μακιγιάζ του ρόλου
που στάθηκε σκληρός κριτής
 στην οθόνη του αύριο.
Κι ο  θεατής  κοιτάζει βουβός
απ'το παράθυρο της αιώνιας λήψης.

Κανείς δεν χρειάζεται ν'απολογηθεί
μιλάει μόνο η ανάγκη για εξιλέωση.

Σβήνω τα φώτα, κλείνω τον ήχο
κρατώντας στην μνήμη
την μυρωδιά του κοψίματος
που πάγωσε την αίσθηση.

 Είμαι σαν από πάντα έτοιμη
να φέρω το πλάνο αντίστροφα
βουτώντας στο πραγματικό ημισφαίριο.

 Κάπου εκεί αρχίζει ο χρόνος
που ο ηθοποιός υποκλίνεται ,
φοράει τα ρούχα του
δραπετεύοντας ασφαλής στον ρόλο του.

Αρτηρία

                                                       " Hyacinth 's death"                                                 

  Πάρε αυτό το λουλούδι
 στην αγκαλιά σου
και δώσε μου να πιώ
 δροσοσταλιά  υπομονής

από την αρτηρία που μας συνδέει.

Μην το κοιτάξεις με το νου
πιες 
και ρίξε και σ' εμένα
όταν φανεί  να επιστρέφει η σταγόνα.
 
Κάνε  πρώτος την αρχή
ν' ακολουθώ πιστά
να γίνομαι ο σπόρος 
που γεμίζει ρόδα την ψυχή σου.

 
Αν μια μέρα γλιστρήσω 
πέφτοντας στο χώμα
αγνή κι ανάλαφρη σαν υάκινθος
όπως τη στιγμή που περπάτησες μέσα μου
ανοίγοντας τα πέταλα μου
θα ξέρω ότι είσαι δίπλα μου

να μου μεταγγίσεις  
λίγη από την ευλάβεια του άνθους

που κάποτε στράγγιζε από το ρίγος 
του απύθμενου πόθου.

Πολυτεχνείο 17 Νοέμβρη 1973 , "Το Μεγάλο μας Τσίρκο"

Αφιερωμένο στους αγωνιστές της ελευθερίας του 1973.

Τραγούδι: Το Μεγάλο Μας Τσίρκο
Στίχοι: Ιάκωβος Καμπανέλλης
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης, Τζένη Καρέζη

Μεγάλα νέα φέρνω από 'κει πάνω
περίμενε μια στάλα ν' ανασάνω
και να σκεφτώ αν πρέπει να γελάσω
να κλάψω, να φωνάξω, ή να σωπάσω

Οι βασιλιάδες φύγανε και πάνε
και στο λιμάνι τώρα, κάτω στο γιαλό
οι σύμμαχοι τους στέλνουν στο καλό

Καθώς τα μαγειρέψαν και τα φτιάξαν
από 'ξαρχής το λάκκο τους εσκάψαν
κι από κοντά οι μεγάλοι μας προστάτες
αγάλι-αγάλι εγίναν νεκροθάφτες

Και ποιος πληρώνει πάλι τα σπασμένα
και πώς να ξαναρχίσω πάλι απ' την αρχή
κι ας ήξερα τουλάχιστον γιατί

Το ριζικό μου ακόμα τι μου γράφει
το μελετάνε τρεις μηχανογράφοι
Θα μας το πουν γραφιάδες και παπάδες
με τούμπανα, παράτες και γιορτάδες

Το σύνταγμα βαστούν χωροφυλάκοι
και στο παλάτι μέσα οι παλατιανοί
προσμένουν κάτι νέο να φανεί

Στολίστηκαν οι ξένοι τραπεζίτες
ξυρίστηκαν οι Έλληνες μεσίτες
Εφτά ο τόκος πέντε το φτιασίδι
σαράντα με το λάδι και το ξύδι

Κι αυτός που πίστευε και καρτερούσε
βουβός φαρμακωμένος στέκει και θωρεί
τη λευτεριά που βγαίνει στο σφυρί

Λαέ, μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι
μην έχεις πια την πείνα για καμάρι
Οι αγώνες που' χεις κάνει δεν 'φελάνε
το αίμα το χυμένο αν δεν ξοφλάνε

Λαέ, μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι
η πείνα το καμάρι είναι του κιοτή
του σκλάβου που του μέλλει να θαφτεί

Έξοδος

Νωχελική κι ανούσια  η ανάγκη
σπαρταρά για ένα βήμα μπροστά
από τον  πολυφορεμένο καθρέφτη
του φαγωμένου σκαλοπατιού.

 Τέλειωσε το παζάρεμα
του παρατεταμένου βολέματος
της ηδονής.
Σακατεμένη άνοδος
με υλικά από τσιμέντο.

 Το διαβατήριο για την έξοδο χλωμό
 ληγμένο από την σκονισμένη
μωβ συμβίωση
με το  συρτάρι του κομοδίνου
παραπεταμένο στον  χώρο του γίγνεσθαι.

Γενναία παρακάμπτεται το άκαμπτο.
Οι πόροι που  στέκονταν παράμερα
ανέτρεψαν το μάκρος τους
 για να ταιριάξουν στη δίοδο
καθότι απ' τα βάθη του χρόνου γνώριζαν.

 Προσβάσιμη η έξοδος
 σε συμβατό τοπίο.
Δεκτή  πότε- πότε η ανακολουθία
σκαμπανευάσματος του δυσβάσταχτου ψεύδους.

Θύμηση

               

Πέπλα τυλιγμένα σε γυναικείο σώμα
λικνίζονται στον άνεμο
παγιδευμένα  στα τούλια τους
γύρω απ' το κατάρτι του πλοίου
που δεν έχει γυρισμό.

   Χρόνια τώρα ο καπετάνιος
βαρέθηκε τις ίδιες διαδρομές
κι αλλού ζητάει να σαλπάρει.
Ταγμένος στις προκλήσεις
αρκεί να είναι ο αρχηγός του τιμονιού.

  Το σφύριγμα των πέπλων
 απλώνεται ψιθυριστά
 διασχίζοντας τον ποταμό Ευρώτα ,
υμνώντας τον να τ' αφήσει
να πιούν το κρυστάλλινο νερό
που κάποτε  ευλόγησαν οι Νύμφες του.

  Η  Δάφνη  ξέφυγε από τα δίχτυα
που έριξε ο Απόλλωνας ψαρεύοντας επιθυμίες
σαν παρακάλεσε τη μάνα της                                            
                                                                            "Hylas and Nymfes"
την Γαία

να την βοηθήσει .                                                         
 Η Ερατώ και  οι άλλες.

Άνοιξε η γη  και κατάπιε την Δάφνη  .
 Στη θέση της φύτρωσε ένα φυτό
που πήρε το όνομά της.

  Ο Δίας εκστασιασμένος
από την ροή που ανέβλυζε στο σύστημα
είδε καρπούς να βγαίνουν
από τα μαλλιά της γυναίκας με τα  πέπλα
προτρέποντας τις Νύμφες να την ελευθερώσουν.

"Είναι η συνέχεια σας  στον χρόνο
Νύμφες μου  Αγαπημένες"

 "Δία , πολύτιμη πληροφορία
 χαρίζεις τώρα εσύ που σε αναθρέψαμε.
Μέσα στα χέρια μας ξεκίνησες
τις προφητείες σου
και είμαστε περήφανες για εσένα.
Πάντα θα μοιραζόμαστε τα φύλλα της πηγής
υμνώντας τον κήπο  που μας δρόσισε."

  Οι Νύμφες
ορμώμενες από ιεροσύνη
οπλίζουν το χέρι του καπετάνιου
κι αρχίζει να τραβάει με μανία τις άγκυρες
που είχαν από καιρό σκουριάσει .

 Ξάφνου λύθηκαν τα σκοινιά
 και η γυναίκα απορημένη
 κάθισε δίπλα του.

Μαγεύτηκε από την αύρα
το πύρρινο βλέμμα της
μισοκρυμμένο από τα πέπλα
στραμμένο πάνω του
κι αποφάσισε να ξαναταξιδέψει μαζί της.

Βλέψεις ουράνιας προοπτικής
καθρεφτίστηκαν εντός τους
μεθώντας τον καιρό που είχε στενέψει.
Ο φάρος άναψε
δείχνοντας τους τα σημεία
 κι η πυξίδα άρχισε  πάλι
να κουνάει τους δείκτες της.

Ξεκίνησε ταγκό στα βάθη του πελάγους.
 Χορός μόνο για δύο
παρέα μ'εγκλωβισμένες θύμησες
που πρόβαλε η αλμύρα στο ξέφωτο.

DNA

Η αποκωδικοποίηση του DNA, η αποσαφήνιση δηλαδή του τρόπου με τον οποίο η δομή του DNA καθορίζει συγκεκριμένες γενετικές επιλογές, επέτρεψε στους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα την γενετική της ζωής και την κληρονόμηση ορισμένων χαρακτηριστικών και νόσων. Επειδή το DNA στα ορισμένα του σημεία είναι ξεχωριστό στον κάθε άνθρωπο, έχουν αναπτυχθεί μέθοδοι βασιζόμενες στην ταυτοποίηση του DNA και βρίσκουν εφαρμογή στην Ιατροδικαστική και στην Εγκληματολογία καθώς επίσης και στην αποσαφήνιση οικογενειακών σχέσεων μεταξύ ατόμων. Τα τελευταία χρόνια γίνεται η πιο εντατική η χρήση του DNA και στις μελέτες της ιστορίας και της ανθρωπολογίας.

Η ανακάλυψη της δομής του DNA πραγματοποιήθηκε το 1953 από τους Τζέιμς Γουάτσον (James D. Watson) και Φράνσις Κρικ (Francis Crick). Από πολλούς η ανακάλυψη της διπλής έλικας του DNA θεωρείται ως η μεγαλύτερη βιολογική ανακάλυψη του 20ου αιώνα. Για τη συνεισφορά τους στη μελέτη της δομής του DNA, οι Γουάτσον και Κρικ μοιράστηκαν το 1962 το Βραβείο Νόμπελ με τον Μόρις Γουίλκινς, ο οποίος εργάστηκε προς την ίδια κατεύθυνση.

Η διπλή έλικα του DNA

Tο 1953 οι Τζέιμς Γουάτσον (J. Watson), και Φράνσις Κρικ, (F. Crick), δύο Βρετανοί ερευνητές που εργάζονταν στο Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ παρουσίασαν ένα "μοντέλο" της δομής του DNA, που ονομάσθηκε "μοντέλο της διπλής έλικας". Σύμφωνα με το μοντέλο αυτό το μόριο του DNA προυσιάζεται με τα ακόλουθα τρία βασικά χαρακτηριστικά:

1. Αποτελείται από δύο πολυνουκλεοτιδικές αλυσίδες σε μορφή δύο αντιτακτών κλώνων που σχηματίζουν δεξιόστροφη διπλή έλικα.
2. Οι αζωτούχες βάσεις (ή πρωτεϊνικές) κάθε κλώνου είναι κάθετες ως προς τον άξονα του μορίου και προεξέχουν προς το εσωτερικό της συστροφής.
3. Οι δύο δημιουργούμενοι κλώνοι συγκρατούνται μεταξύ τους με δεσμούς υδρογόνου. Τα δε ζευγάρια των αζωτούχων βάσεων όπου αναπτύσσονται μεταξύ τους δεσμοί υδρογόνου είναι καθορισμένα: η αδενίνη με τη θυμίνη και η γουανίνη με την κυτοσίνη

"Kάρολος Δαρβίνος ~Φυσική Επιλογή"

Η Κληρονομιά του Δαρβίνου

Οι θεωρίες του Δαρβίνου έιχαν καθοριστικό ρόλο σε πολλές επιστήμες.

Η θεωρία του Κάρολου Δαρβίνου ότι η εξέλιξη των ειδών έγινε μέσα από τη φυσική επιλογή άλλαξε την σκέψη πάνω σε αμέτρητες επιστήμες από τηβιολογία μέχρι και την ανθρωπολογία. Οι έρευνες του καθιέρωσαν ότι η εξέλιξη είχε γίνει, όχι κατά ανάγκη από φυσική ή σεξουαλική επιλογή. Η διαπίστωση αυτή δεν θα καθιερωνόταν επισήμως μέχρι την εκ νέου ανακάλυψη του έργου του Γκρέγκορ Μέντελ στις αρχές του 20ου αιώνα και τη δημιουργία της μοντέρνας σύνθεσης. Άλλοι, πριν από αυτόν, περιέγραψαν την ιδέα της φυσικής επιλογής (ο Δαρβίνος αναγνώριζε αυτό το γεγονός στα συγγράμματα του Ουίλιαμ Τσαρλς Ουέλς και του Πάτρικ Μάθιου). Όλοι οι φυσιοδίφες της εποχής του δεν γνώριζαν πότε ο Δαρβίνος είχε δημοσιοποιήσει την θεωρία του. Έιναι σίγουρο όμως ότι ήταν ο πρώτος που ανακάλυψε και εξέδωσε την επιστημονική θεωρία της φυσικής επιλογής και ότι οι προηγούμενοι του δεν συνεισέφεραν στην ανάπτυξη ή την επιτυχία της θεωρίας του ως θεωρία στην επιστήμη.

Η εργασία του Δαρβίνου ήταν εξαιρετικά αμφισβητήσιμη την εποχή που εκδόθηκε και πολλοί σύγχρονοί του δεν την έλαβαν σοβαρά υπόψη. Η εξέλιξη με την φυσική επιλογή αποδείχθηκε ότι ήταν σοβαρό κτύπημα στις ιδέες για την θεία δημιουργία και του έξυπνου σχεδιασμού που κυριαρχούσαν τον 19ο αιώνα στην επιστήμη, ειδικά μέσα από την ανατροπή του δόγματος των "δημιουργημένων ειδών" (created kinds) της βιολογίας της Δημιουργίας. Η ιδέα ότι δεν υπάρχει σαφής διάκριση μεταξύ του ανθρώπου και του "κτήνους" κατέστησε τον Δαρβίνο για πάντα σύμβολο της εικονοκλασίας που αφαίρεσε τον ρόλο του προνομοιούχου ανθρώπου από το κέντρο του σύμπαντος. Μερικοί από τους επικριτές του, τον αποκαλούσαν "άνθρωπο μαϊμού" και μερικές φορές τον παρουσίαζαν σε σκίτσα ως μισό άνθρωπο και μισό πίθηκο, με διάθεση να τον μειώσουν.

Η Φυσική επιλογή είναι η διαδικασία εξέλιξης των ειδών μέσω της οποίας οι οργανισμοί που είναι καλύτερα προσαρμοσμένοι στο περιβάλλον αφήνουν περισσότερους απογόνους από εκείνους που είναι λιγότερο προσαρμοσμένοι. Η θεωρία της φυσικής επιλογής διατυπώθηκε επίσημα το 1858, από τους Κάρολο Δαρβίνο και τον Alfred Russel Wallace, που πραγματοποιούσαν εκείνη την περίοδο ανεξάρτητες μεταξύ τους έρευνες. Στηρίζεται στην παρατήρηση πως ορισμένες διαφορές μεταξύ των ατόμων σε έναν πληθυσμό είναι κληρονομήσιμες.

Αν λοιπόν ένα κληρονομήσιμο γνώρισμα προσφέρει προσαρμοστικό πλεονέκτημα στο φορέα του, αυτός (είτε γιατί επιβιώνει περισσότερο, είτε γιατί επιλέγεται περισσότερο από τα άτομα του άλλου φύλου, σε σύγκριση με όσους δεν το φέρουν) αφήνει περισσότερους απογόνους με αποτέλεσμα να το μεταβιβάζει με αυξημένη συχνότητα στα άτομα της επόμενης γενιάς. Με τον τρόπο αυτό συσσωρεύονται από γενιά σε γενιά τα ευνοικά για την επιβίωση γνωρίσματα, κάτι που μπορεί να οδηγήσει βαθμιαία στη δημιουργία ενός νέου είδους. Με τη διαδικασία αυτή, που είναι απολύτως συμβατή με τα επιστημονικά δεδομένα έχει επιτευχθεί η εξέλιξη των σύνθετων οργανισμών από απλούστερους. Η θεωρία της Φυσικής επιλογής δεν απέδειξε απλώς την ύπαρξη της εξέλιξης, αλλά υπέδειξε και ένα πειστικό μηχανισμό για το πώς έχει συμβεί η διαδικασία της εξέλιξης.